Wszystkie wpisy, których autorem jest Monika

Ewa Juszkiewicz to młoda artystka, która w świecie sztuki idzie jak burza. Właśnie po raz kolejny na światowej aukcji sprzedano obraz jej autorstwa za kwotę, która znacznie przekroczyła estymację. Dowiedz się więcej na temat gdańszczanki, która wystawiana jest obok de Kooninga!

Miliony za obrazy polskiej artystki – Ewy Juszkiewicz

Jeśli chcesz wiedzieć, co w polskiej sztuce jest teraz na topie, koniecznie poznaj twórczość Ewy Juszkiewicz. Młoda, urodzona zaledwie w 1984 roku artystka zdecydowanie ma swój czas. W październiku obraz jej autorstwa „Maria (After Johannes Cornelisz Verspronck)” został sprzedany za blisko 2 miliony złotych, a dzieło “Grove” znalazło nabywcę za równowartość 2,5 miliona złotych. Teraz do rekordów, jakie można dopisać do konta Juszkiewicz, doszedł kolejny: w listopadzie 2021 r. na wieczornej aukcji Phillips w Nowym Jorku obraz „Girl in Blue” (“Dziewczyna w błękicie”) z 2013 roku został sprzedany za kwotę 730 tysięcy dolarów (3 miliony złotych), stając się tym samym najdrożej sprzedaną pracą artystki. Dziewięciokrotnie przebił początkową estymację! Ceny prac Ewy Juszkiewicz, reprezentowanej przez takie galerie, jak Gagosian i Almine Rech, stale idą w górę. To akurat nie dziwi ekspertów, takich jak Ewa Mierzejewska, organizatorka Targów Sztuki Dostępnej, która w wywiadzie dla portalu Noizz powiedziała: “Jako społeczeństwo dojrzeliśmy do tego, żeby zacząć interesować się sztuką. Odczuwamy większą niż dotychczas potrzebę otaczania się pięknem na co dzień. Pragniemy posiadać coś wyjątkowego, czego nie mają inni”. Sztuka, w tym właśnie prace Ewy Juszkiewicz, będą w tym kontekście tylko zyskiwać na znaczeniu.

Flirt ze starymi mistrzami

Prace Ewy Juszkiewicz znane są z tego, że puszczają oczko w stronę historii sztuki, a przede wszystkim prac dawnych klasyków. Tak jest też w przypadku obrazu “Dziewczyna w błękicie”, pracy zainspirowanej obrazem “Portret dziewczyny ubranej na niebiesko” Johannesa Cornelisza Versproncka. Juszkiewicz zastąpiła głowę kobiety… sporej wielkości grzybem, otwierając możliwości nowych interpretacji. Według niektórych krytyków, Ewa Juszkiewicz chce w ten sposób wykpić klasyczny sposób pojmowania kobiecego piękna w “męskiej”, tradycyjnej sztuce. Sama malarka tak komentuje swoje artystyczne zabiegi: “W pewnym momencie poczułam się zmęczona powtarzaniem motywu ludzkiej twarzy, zaczęłam szukać form, zjawisk występujących w naturze, które mogą zastąpić twarz. Tradycyjnie pojmowany portret zaczęłam poddawać różnego rodzaju transformacjom”.

Ewa Juszkiewicz – nadzieja polskiej sztuki?

Ewa Juszkiewicz w latach 2004-2009 studiowała malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, później przeniosła się na doktorat na Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie. W 2013 roku artystka została laureatką prestiżowej nagrody Grand Prix 41. Biennale Malarstwa Bielska Jesień. Rok później w prestiżowym albumie „One Hundred Painters of Tomorrow” zaliczono ją do setki malarzy przyszłości. Prace Ewy Juszkiewicz tematycznie bywają bardzo prekursorskie, ale formalnie, warsztatowo, zdecydowanie bliżej im do płócien dawnych mistrzów, do których nawiązuje artystka, niż do dzieł współczesnych twórców. Powierzchnie obrazów są wygładzone, dopracowane w najmniejszym szczególe, a konkretne rozwiązania formalne, zastosowane do opracowania detali, zawsze wynikają z określonej potrzeby, nigdy nie są dziełem przypadku.

Hiperrealizm jest kierunkiem dla wielu znawców dyskusyjnym w kontekście artystycznego znaczenia, ale jedno jest pewne: mało jaki nurt w sztuce potrafił zrobić takie wrażenie, jak właśnie fotorealizm. Czym się charakteryzuje? Jakie są główne założenia hiperrealizmu w malarstwie? Uzupełnij ewentualne braki w informacjach, zaglądając do naszego wpisu.

Hiperrealizm w malarstwie – główne założenia tego kierunku. Poznaj cechy charakterystyczne fotorealizmu!

Hiperrealizm w malarstwie, nazywany też fotorealizmem, to kierunek, którego nazwa mówi sama za siebie: określa nurt w malarstwie, w którym najważniejsza jest niemal fotograficzna precyzja w oddaniu obiektu na płaszczyźnie płótna. Sceny uliczne, portrety czy martwe natury wyglądają tak, jakby były ujęte na zdjęciu, a nie namalowane. Nurt ten zrodził się w połowie lat 60. XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Rozsławiła go przede wszystkim wystawa sztuki documenta w niemieckim Kassel w 1972 roku, ale już po kilku latach zainteresowanie fotorealizmem osłabło. Powód? Między innymi krytycy sztuki, którzy uznawali dzieła fotorealistyczne za pozbawione filtra artystycznej wrażliwości twórcy. “Duszę” dzieła miała odbierać sama technika, jaką wielu twórców wykorzystywało: “rzut” fotografii na płaszczyznę płótna za pomocą epidiaskopu. Fotorealizmowi po drodze było z pop-artem, który też fascynował się pokazywaniem rzeczywistości takiej, jaka jest: bez dodawania jej nowych znaczeń i kontekstów. Nie da się omawiać hiperrealizmu bez wspomnienia o 6 kryteriach tego kierunku, sformułowanych przez teoretyka sztuki J. Ch. Ammana. Założył on, że w fotorealizmie:

1. prawie zawsze wzorem jest zdjęcie lub diapozytyw;
2. tradycyjną kompozycję zastępuje wybrany wzór fotograficzny przenoszony przez projekcję na powierzchnię obrazu;
3. specyficzne cechy indywidualnego warsztatu twórczego są całkowicie odrzucone;
4. przedstawiany przedmiot jest ukazany precyzyjnie i zgodnie ze wzorem;
5. tematy i motywy są czerpane z życia codziennego lub otoczenia artysty;
6. fotografia nie jest traktowana jako środek pomocniczy, ale jako świadomie wybrana sytuacja wyjściowa dla przedstawienia obrazu.

Jak pisze Piotr Sarzyński na łamach portalu Polityka, “Hiperrealizm przyjął się w USA nadzwyczaj dobrze, bo bliższy był konserwatywnym nawykom Amerykanów aniżeli abstrakcyjne eksperymenty. Dziś, po latach, budzi najczęściej dwie emocje równocześnie: podziw i zdziwienie. Podziw, że można osiągnąć taką biegłość w posługiwaniu się pędzlem. I zdziwienie, że ową biegłość można w sposób tak mało twórczy pożytkować”.

Przedstawiciele hiperrealizmu – kto postawił na malarstwo z fotograficzną precyzją?

Jakich artystów warto znać w kontekście hiperrealizmu w malarstwie? Jednym z największych przedstawicieli tego nurtu był Amerykanin Richard Estes, autor słynnego dzieła “Foodshop” z 1967 roku. Obraz namalowany za pomocą malutkich plamek, był swoistym ukłonem w stronę twórczości neoimpresjonistów. Do malarzy hiperrealistycznych zaliczyć należy także Dona Eddy’ego oraz Davida Parrisha – obaj tworzyli obrazy o tematyce samochodowej, malując przede wszystkim zderzaki czy inne elementy karoserii. Chuck Close z kolei odwzorowywał na płótnie wielokrotnie powiększone, czarno-białe zdjęcia z paszportów. W kontekście sztuki superrealizmu warto też wspomnieć o twórcach rzeźb hiperrealistycznych, takich jak Duane Hanson oraz Ron Mueck.

Hiperrealizm budzi fascynację i szacunek – trzeba mieć niezwykły talent artystyczny, żeby z taką precyzją i realistycznie oddawać każdy szczegółów odzwierciedlanej na płótnie rzeczywistości. Chociaż wielu krytyków przedstawia hiperrealizm w malarstwie w negatywnym świetle, uznając ten kierunek za mało rozwojowy czy pozbawiony “odautorskiego komentarza” dotyczącego obserwowanego świata, nie da się odmówić mu tego, że potrafi zrobić na odbiorcy niemałe wrażenie – zwłaszcza kiedy superrealistyczne dzieła oglądane są na żywo.

“Tłum III” to rzeźbiarskie założenie słynnej polskiej artystki Magdaleny Abakanowicz. W historii sztuki będzie o nim głośno nie tylko z uwagi na artystyczne walory, ale też… sumę, jaką wyłożono na zakup tej pracy. Sprawdź, za jaką kwotę udało się wylicytować rzeźbę, a także kto stał się jej szczęśliwym posiadaczem (tak, ta informacja jest jawna!).

Rekordowy “Tłum III” – rzeźba, za którą zapłacono miliony

W październiku 2021 roku praca Magdaleny Abakanowicz “Tłum III” ustanowiła nowy rekord sprzedaży na polskiej aukcji sztuki i podkreśliła silną pozycję kobiet w artystycznym świecie. W domu aukcyjnym w Warszawie rzeźbę wylicytowano za niebagatelną kwotę 13,2 mln złotych. Poprzedni rekord też należał do polskiej artystki: w 2019 roku sprzedano “Caminando” Abakanowicz za 8 mln złotych. “Tłum III” to założenie składające się z 50 pustych w środku figur, wykonanych z jutowego płótna. Każda z nich mierzy 170 cm i jest niepowtarzalna, indywidualnie ukształtowana przez Abakanowicz. „Tłum III” prezentowany był na pierwszej indywidualnej wystawie artystki w Marlborough Gallery w Nowym Jorku w 1989 r., a następnie na ekspozycjach w Japonii. Teraz trafił do kolekcji prywatnego kupca. Kto nim jest? Piotr Krupa, współzałożyciel firmy KRUK SA, a począwszy od 2003 r. – prezes jej zarządu. W rozmowie z PAP biznesmen powiedział: “Od pewnego czasu inwestujemy z żoną w sztukę. Budujemy galerię sztuki we Wrocławiu, powołaliśmy fundację, która ma wspierać młodych artystów kupując i promując ich prace”. Ze względu na zakup rzeźby Magdaleny Abakanowicz, Krupa sprzedał 2.961 akcji spółki za łącznie 1,1 mln zł. Trzymamy kciuki za to, żeby jak najszybciej możliwe było obejrzenie “Tłumu III” Magdaleny Abakanowicz w planowanym przez przedsiębiorcę muzeum.

Magdalena Abakanowicz – artystka szczególna. Co warto o niej wiedzieć?

Magdalena Abakanowicz urodziła się w 1930 roku, a zmarła w 2017 roku. Wykładała w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu (dziś Uniwersytet Artystyczny im. Magdaleny Abakanowicz), była też profesor wizytującą na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles. Rozsławiły ją monumentalne kompozycje przestrzenne, nazywane abakanami. W swojej twórczości Magdalena Abakanowicz wykorzystywała chętnie takie surowce, jak kamień naturalny, drewno czy brąz, ale znana jest także z niezwykłych prac wykonanych w oparciu o techniki tkackie. Te formy rzeźbiarskie zmieniły sposób postrzegania tkaniny artystycznej – nie jako elementu pełniącego rolę ściennej dekoracji, ale jako pełnoprawnej materii artystycznej, za pomocą której w przestrzeni da się wyrazić wiele. Z pewnością twórczość Magdaleny Abakanowicz ważna jest też przez pryzmat znaczenia kobiet w sztuce, zarówno polskiej, jak i światowej. Podkreśla ją nie tylko uznanie krytyków czy zachwyt odbiorców, ale też… ceny, jakie prace Polki osiągają na aukcjach.

Postaci Salvadora Dali nie trzeba przedstawiać chyba nikomu, kto interesuje się sztuką. Ba, nawet tym, którzy nie potrafiliby połączyć obrazów tego mistrza z jego nazwiskiem, nie pozostaje ono obce. Co sprawiło, że do dziś o Dalim jest tak głośno? Poznaj bliżej fenomen tego malarza!

Salvador Dali – artysta niepokorny. Poznaj bliżej twórcę, który odmienił bezpowrotnie świat sztuki

Salvador Dali to jeden z tych artystów, których nazwisko jest rozpoznawalne na świecie niemal tak, jak chociażby logotyp marki Nike. To absurdalne poniekąd porównanie jest celowe – w końcu kpina, żart i absolutny brak pokory były bardzo charakterystyczne dla tego przedstawiciela surrealizmu. Hiszpański malarz urodził się w 1904 roku, a talentem odznaczał się od małego. W wieku 24 lata przeprowadził się do Paryża, gdzie trafił pod skrzydła surrealistów. Rozsławiło go pierwsze, surrealistyczne w charakterze, dzieło “Miód jest słodszy od krwi”. Od tamtego czasu kariera Dalego nabrała tempa, a on sam najpierw wystawiał swoje prace w Europie, a następnie, po wybuchu II wojny światowej, przeniósł się do Stanów Zjednoczonych. Po powrocie na europejski kontynent przeszedł na katolicyzm, co znalazło swój wyraz w licznych wątkach religijnych, jakie zaczęły pojawiać się w jego twórczości. Warto w tym kontekście wspomnieć chociażby “Ukrzyżowanie” z 1954 roku. Salvador Dali w 1974 roku otworzył własne muzeum w rodzinnym Figueras (sam je zaprojektował). Zmarł w 1989 roku, kilka lat po ukochanej żonie Gali, z którą związany był niemal przez całe życie.

Najsłynniejsze obrazy Salvadora Dali – jakie prace malarza wypada znać?

Najsłynniejsze obrazy Salvadora Dali na zawsze zapisały się na liście najważniejszych dzieł malarskich wszech czasów. Zaliczyć do nich należy z pewnością olej „Trwałość pamięci”, (aka „Miękkie zegary”). Do dziś jest symbolem surrealizmu, skupiając jak w soczewce wszystkie jego założenia i cechy charakterystyczne. Innym znanym dziełem Dalego jest “Płonąca żyrafa”, która ujrzała światło dzienne w 1937 roku, stanowiąc (wedle słów samego autora) alegorię freudowskiej psychoanalizy, bardzo modnego w tamtym czasie kierunku. Do innych słynnych dzieł Salvadora Dalego należą też: ​​”Sen spowodowany lotem pszczoły wokół owocu granatu, na sekundę przed przebudzeniem” (1944), ”Twarz Mae West, która może posłużyć za mieszkanie” (1933), ”Wielki Masturbator” (1929), “Słonie” (1948) . Oprócz obrazów na płótnie, Dali był też autorem rysunków i rzeźb.

Życie i twórczość Salvadora Dali – co jeszcze warto o nim wiedzieć?

Wokół postaci Salvadora Dali pojawiło się już wiele legend i niedopowiedzeń, które podsycał sam artysta. Przez lata związany był z odpowiedzialną w dużym stopniu za jego sukces Galą, która pilnowała wszelkich formalności i dbała o stan psychiczny Dalego. Mimo to, malarz utrzymywał głośno komentowane przyjacielskie kontakty z mężczyznami, którzy zdawali się wręcz go adorować, na przykład za pośrednictwem miłosnych wierszy. Jedną z takich osób był dramaturg i poeta Federico García Lorca, do którego podobno odnosił się film “Pies andaluzyjski”, zrealizowany przez Salvadora Dali we współpracy z Luisem Buñuelem. Ale kinematografia nie była jedyną dziedziną, z którą zdarzało się Dalemu “zdradzać” malarstwo. Projektował też biżuterię dla Coco Chanel, wymyślił słynne logo lizaków Chupa-Chups i kultową kanapę w kształcie ust, a we współpracy z Christianem Diorem stworzył projekt sukni inspirowanej… 2045 rokiem.

Salvador Dali bez wątpienia pozostaje jedną z najciekawszych, najbarwniejszych i najbardziej intrygujących postaci w historii sztuki. To człowiek-zagadka, przez jednych uznawany za geniusza, przez innych – za szaleńca. Z pewnością nie można mu odmówić talentu, o czym świadczą jego najsłynniejsze, zgromadzone w kolekcjach na całym świecie, obrazy.

Któż nie kojarzy Katsushiki Hokusaia? Na pewno nie miłośnicy sztuki, którzy z drzeworytami słynnego Japończyka spotykają się bezustannie – na plakatach, przedrukach, koszulkach, a nawet płóciennych torbach. Teraz jest wyjątkowa okazja, żeby prace Hokusaia zobaczyć na żywo – aż do 5 grudnia trwa wystawa “Hokusai. Wędrując…” w krakowskim Muzeum Narodowym. Dlaczego warto się na nią wybrać?

Ramię w ramię z Hokusaiem, czyli wędrując przez pejzaże Japonii

Od 13 sierpnia do 5 grudnia wielbiciele sztuki mają wyjątkową okazję do tego, żeby zobaczyć na własne oczy prace, które już zyskały sobie miano kultowych (również w popkulturze). Drzeworyty Katsushiki Hokusaia, bo o nich mowa, można oglądać w Muzeum Narodowym w Krakowie, na monograficznej wystawie “Hokusai. Wędrując…”. Większość eksponowanych dzieł pochodzi z kolekcji ofiarowanej Muzeum w 1920 roku przez Feliksa Jasieńskiego, znanego miłośnika twórczości japońskiego artysty. Gratką są nie tylko grafiki z serii “36 widoków góry Fuji”, ale też inne pejzaże Japonii z okresu Edo czy cykle z zachwycającymi wodospadami. Wśród prezentowanych na wystawie obiektów nie brakuje także wzorników Hokusaia dla artystów i rzemieślników, które można odczytywać jako podwaliny pod współczesne komiksy typu manga.

Hokusai – artysta wybitny. Co warto o nim wiedzieć?

Katsushiki Hokusai to jeden z najwybitniejszych i najpłodniejszych japońskich malarzy i twórców, znanych przede wszystkim ze względu na barwne drzeworyty w stylu ukiyo-e, które charakteryzuje subtelność kreski, niezwykła wrażliwość i głębia – pomimo skrajnego minimalizmu. Jego twórczość nie pozostała bez wpływu na kolejne pokolenia artystów. Można to dostrzec np. w pracach impresjonistów europejskich, takich jak Claude Monet. Sam Hokusai miał do siebie sporo dystansu, o czym świadczy… jego własna opinia na swój temat. Artysta określał siebie mianem „starca opętanego malarstwem” i dodawał: “Jako sześciolatek nabrałem manii rysowania przedmiotów, a od ukończenia lat pięćdziesięciu, często publikuję swoje rysunki. Jednak pośród tego, co stworzyłem przez ostatnie siedemdziesiąt lat, nie ma nic godnego uwagi”. Nie wiemy, czy też tak uważasz, ale dla nas taka postawa to najlepszy dowód na to, że Hokusai był niezwykle skromnym i świadomym twórcą.

Jeśli chcesz zobaczyć niezwykłe, pełne wdzięku drzeworyty Hokusaia, “Wielką falę” czy widoki Fuji, masz jeszcze sporo czasu, żeby wybrać się do Krakowa na wystawę “Hokusai. Wędrując…” do Muzeum Narodowego. Bilet normalny kosztuje zaledwie 20 zł i można go kupić online, za pośrednictwem muzealnej strony.

Frida Kahlo należy do artystek kultowych – trudno znaleźć osobę, nawet niekoniecznie związaną ze światem sztuki, która chociaż raz nie słyszała jej nazwiska. Może zainteresować Cię także fakt, że obrazy Kahlo wciąż osiągają rekordowe stawki na aukcjach. W listopadzie rekord sprzedaży ma szansę pobić praca autorstwa Meksykanki, która wiąże się z dramatyczną historią. Poznaj szczegóły.

Jedna z najsłynniejszych prac Fridy Kahlo na aukcji

W nowojorskim domu aukcyjny Sotheby’s już w listopadzie czeka na miłośników sztuki nie lada gratka: na aukcję trafi jeden z najsłynniejszych obrazów meksykańskiej malarki, Fridy Kahlo. Praca zatytułowana “Diego i ja” już teraz wyceniana jest na 30 mln dolarów – jeśli za taką kwotę znajdzie nabywcę, pobije wszelkie rekordy związane z dorobkiem artystki. Do tej pory najdroższa sprzedana praca jej autorstwa to “Dwa akty w lesie”, za którą w 2016 roku zapłacono 8 mln dolarów. Był to rekordowy wynik dla całej sztuki Ameryki Łacińskiej aż do 2019 roku, kiedy obraz Diego Rivery „The Rivals” został sprzedany za 9,75 mln dolarów. Jeśli faktycznie “Diego i ja” pobije rekord sprzedaży, dopełni się jeszcze jedna historia: Frida symbolicznie prześcignie Riverę, z którym prywatnie wiązała ją dramatyczna historia.

Diego Rivera i Frida Kahlo – jeden z najbardziej dramatycznych związków w historii (sztuki)

Frida Kahlo związana była z meksykańskim malarzem Diego Riverą od 1922 roku. Kilkanaście lat starszy malarz już zdążył zapracować na swój dorobek i cieszył się powszechnym poważaniem jako artysta, chociaż bez wątpienia miał dość trudny charakter. Różnili się absolutnie wszystkim: od sylwetki po osobowość, ale coś niezmiennie ich do siebie przyciągało, pomimo licznych kłótni i rozstań. Para wielokrotnie się zdradzała, przy czym biseksualna malarka często wdawała się w przelotne romanse z kobietami. Jej mąż nie pozostawał dłużny – sypiał nie tylko z siostrą Kahlo, ale też z jej przyjaciółką, gwiazdą filmową Maríą Félix. Właśnie z tą relacją związany jest dramatyczny w wyrazie olej “Diego i ja”, który w listopadzie trafi na aukcję do Sotheby’s. Obraz na płótnie został przez artystkę namalowany po tym, kiedy dowiedziała się o związku Diego ze swoją koleżanką.

Płótno jest pełne wewnętrznego napięcia i symboliczne – jak to zwykle bywało w przypadku obrazów Fridy Kahlo. Przedstawia autoportret zapłakanej artystki z wizerunkiem jej męża na czole. To, co robi największe wrażenie, to trzecie oko mężczyzny, które może oznaczać nie tylko jego głęboką intuicję, ale też zapatrzenie w siebie, egoizm (zwłaszcza że artystka w tym samym miejscu posiada nie własne oko, a obraz ukochanego).

Jesteśmy pewni, że dzieło w listopadzie trafi do kolekcji miłośnika sztuki, który doceni nie tylko urodę niezwykłego obrazu na płótnie “Diego i ja”, ale też całą chwytającą za serce historię z tą pracą związaną. Trzymamy kciuki za to, żeby kobieca sztuka rosła w siłę i zyskiwała coraz wyższe kwoty na najbardziej liczących się aukcjach na świecie!

Dadaizm – kierunek intrygujący i tajemniczy, stanowiący rodzaj artystycznego buntu nie tylko przeciw historii sztuki, ale też konwenansom. Jakie są najważniejsze cechy dadaizmu? Jak kierunek ten rozwijał się w Polsce? Kto jest jego najważniejszym przedstawicielem? Dowiedz się więcej.

Co to jest dadaizm? Najważniejsze informacje

Dadaizm to międzynarodowy ruch artystyczno-literacki, którego główne założenia opierały się na zerwaniu z konwenansami i tradycją, absolutna dowolność w korzystaniu ze środków artystycznej ekspresji i swoboda twórcza, bez względu na to, czy mówimy o tematyce dzieła sztuki, czy o wykorzystanych do jego tworzenia materiałach. Ruch ten kształtował się zarówno w Europie, jak i w Stanach Zjednoczonych około 1915 roku, a jego popularność zdecydowanie zmalała pod koniec lat 20. XX wieku. Za inicjatora dadaizmu uważa się poetę Tristana Tzarę oraz malarza Hansa Arpa, którzy nowy kierunek zaczęli definiować na terenie Zurychu. Wkrótce dołączyli do nich artyści z całego świata, tacy jak Marcel Duchamp. Sama nazwa dadaizm pochodzi od słówka “dada”, które podobno znalazł na chybił trafił Tristan Tzara w słowniku Larousse’a. Nikt jednak nie jest dziś do końca pewny, jaka tak naprawdę jest geneza tego pojęcia.

Dadaizm – cechy kierunku, które powinien znać każdy miłośnik sztuki

W przypadku dadaizmu trudno mówić o jednolitej estetyce czy jakimkolwiek programie artystycznym. Liczyła się tylko wolność w operowaniu środkami. Dadaizm w malarstwie był bardziej “antymalarstwem” niż kontynuacją dorobku wielkich mistrzów. Bardzo często do tworzenia dzieł sztuki wykorzystywane były “zwykłe” przedmioty codziennego użytku, produkowane seryjnie, dostępne w sklepach. Artysta Kurt Schwitters twierdził nawet, że…”wszystko, co artysta wypluje, jest sztuką”! Jeśli zastanawiasz się nad podobieństwem surrealizmu i dadaizmu, to intuicja Cię nie myli – pierwszy z tych kierunków stał się naturalną konsekwencją poszukiwań artystów dadaizmu.

Przedstawiciele dadaizmu – jacy artyści związani z tym kierunkiem uważani są za najważniejszych?

Jak już wspomnieliśmy, inicjatorem dadaizmu był Tristan Tzara, a jednym z najgłośniejszych nazwisk, związanych z tym kierunkiem, bez wątpienia jest Marcel Duchamp, nieomal dadaistyczny celebryta (we współczesnym tego słowa znaczeniu). Jednak do artystów dadaizmu można zaliczyć zdecydowanie więcej ważnych osobowości, takich jak Man Ray, Max Ernst, Francis Picabia. Każdy z nich miał nieco inne podejście do sztuki dadaistycznej, jej definicji i celu, dlatego właśnie analizowany łącznie dorobek tych twórców składa się na tak niezwykły pejzaż artystycznych poszukiwań pierwszej połowy XX wieku.

Dadaizm – najsłynniejsze obrazy i inne dzieła sztuki

Dadaistyczne dzieła sztuki miały na celu przede wszystkim wywołać szok w odbiorcy. Udało się to najważniejszym pracom tego kierunku, w tym przede wszystkim prowokującej instalacji “Fontanna” Marcela Duchampa, którą był po prostu… pisuar. Do najsłynniejszych obrazów dadaizmu należy też “Mona Lisa z wąsami” tego samego twórcy (żart na temat słynnego dzieła Leonarda da Vinci), a także płótno “Ubu Imperator” Maxa Ernsta czy “Mz 231. Miss Blanche” Kurta Schwittersa. Warto też wymienić fotografię “Szklane łzy” Mana Raya, która do dziś stanowi bardzo mocną ikonę dadaizmu w sztuce.

Dadaizm w Polsce – był czy go nie było?

Czy dadaizm w Polsce był równie popularnym kierunkiem, co na Zachodzie? Zdania akademików są na ten temat podzielone. Oficjalnie trudno mówić o typowo dadaistycznych manifestach w sztuce polskich twórców, jednak przejawiały one bez wątpienia cechy podobne do dorobku ich kolegów z USA czy Niemiec. Między 1915 a 1920 rokiem w Polsce modne było pojęcie futuryzmu, podczas gdy za granicą określenie to było już raczej passe. Niemniej wielu rodzimych przedstawicieli awangardy tworzyło, mniej lub bardziej świadomie, w absolutnie dadaistycznym duchu.

Chociaż dadaizm w malarstwie, rzeźbie czy literaturze nie przetrwał próby czasu, odcisnął ważne piętno na dorobku twórców kolejnych pokoleń, o czym do dziś świadczy lekkość, z jaką artyści posługują się rozmaitymi środkami wyrazu. Gdyby nie dadaizm, zdecydowanie trudniej byłoby dziś o artystyczną wolność i łatwość w przełamywaniu konwencji, niezależnie od dziedziny sztuki.